Orzekanie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności dla celów pozarentowych

Podstawowe informacje

1. Miejski Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności orzeka na wniosek osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego albo - za ich zgodą - na wniosek ośrodka pomocy społecznej.
2. Osoby, przed 16 rokiem życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
3. Osoby, które ukończyły 16 roku życia otrzymują orzeczenie o zaliczeniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności:
• znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji;
• umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych;
• lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
4. Orzeczenia poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności zawierają wskazania dotyczące w szczególności:
• odpowiedniego zatrudnienia;
• szkolenia, w tym specjalistycznego;
• zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej;
• uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej;
• konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie tej osoby;
• korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki;
• konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwości samodzielnej egzystencji;
• konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji;
• spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 3a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2021 r. poz.450);
• prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.

Kogo dotyczy

Osób starających się o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień.

Wymagane dokumenty

1. Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności, o wskazaniach do ulg i uprawnień.
2. Oryginał zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia, wydanego przez lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba zainteresowana (lekarz rodzinny lub specjalista) – ważne 30 dni od daty wystawienia.
3. Dokumentację medyczną (karty informacyjne leczenia szpitalnego, wyniki badań diagnostycznych właściwych dla danego schorzenia np. opis RTG, USG, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, spirometria, EEG itp., historię choroby z miejsc leczenia). Dokumentację tę przedkłada się wyłącznie w kserokopiach potwierdzonych za zgodność z oryginałem lub kopie z oryginałami do wglądu celem potwierdzenia takiej zgodności.
4. Kopie posiadanych orzeczeń o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.
5. Inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie stopnia niepełnosprawności (np. kserokopia orzeczenia wydanego przez inny organ np. ZUS, KIZ).
6. Oświadczenie o miejscu pobytu stałego (dotyczy osób posiadających dowód osobisty wydany po 1 marca 2015 r. oraz cudzoziemców)
7. Dokument potwierdzający tożsamość - do wglądu, w przypadku składania wniosku osobiście.

Uwaga!

1. Osoby ubiegające się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, niepełnosprawności lub wskazaniach do ulg i uprawnień przedkładają dokumentację medyczną możliwie szeroką i odzwierciedlającą schorzenia, które wywołują ograniczenia funkcjonalne, a tym samym powstałe naruszenie sprawności organizmu przez co należy rozumieć, iż każdorazowo do wniosku załączają dokumentację dotyczącą wszystkich schorzeń od początku leczenia.
2. Zgodnie z 15 ust. 1 rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności w przypadku posiadania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wydanego na czas określony można wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, nie wcześniej niż 30 dni przed upływem ważności posiadanego orzeczenia.

Przedłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii

Na podstawie Art. 1 ust. 14) Art. 15h Ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) posiadane orzeczenia o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności:

• zachowują ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – dotyczy orzeczeń, których ważność upływa po 08 marca 2020 r.
• zachowują ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia -  dotyczy orzeczeń, których ważność upłynęła w terminie od 09 grudnia 2019r.  do 08 marca 2020 r.

Czas realizacji

Do 30 dni od dnia otrzymania kompletu dokumentów spełniających wymogi formalne. Może on ulec wydłużeniu w przypadku konieczności uzupełnienia braków formalnych, dokumentacji medycznej lub konieczności dodatkowej konsultacji medycznej na wniosek przewodniczącego składu orzekającym.

Opłaty

Brak

Miejsce załatwienia sprawy

Urząd Miejski w Białymstoku
Departament Spraw Społecznych
Referat Obsługi Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności
ul. Waryńskiego 32A, 15-461 Białystok

Kontakt telefoniczny z Urzędem

Nr infolinii: 85 879 7369

Tryb odwoławczy

Od orzeczenia o niepełnosprawności oraz stopniu niepełnosprawności przysługuje prawo do złożenia odwołania do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w terminie 14 dni od dnia odbioru orzeczenia. Odwołanie wnosi się do Wojewódzkiego Zespołu, za pośrednictwem zespołu, który orzeczenie wydał. Przed przekazaniem akt do organu wyższej instancji odwołanie rozpatrywane jest w ramach tzw. Samokontroli, jeśli uznane zostanie, że odwołanie strony zasługuje w całości na uwzględnienie, wówczas zmieniane jest zgodnie z żądaniem strony wyrażonym w odwołaniu. W sytuacji kiedy nie przychyli się do żądań strony lub uzna ich zasadność tylko w części, dokumentacja wysyłana jest do Wojewódzkiego Zespołu, który może:

1. zmienić w całości lub części zaskarżone orzeczenie;
2. utrzymać w mocy orzeczenie wydane przez miejski zespół.

Od orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień nie przysługuje prawo do wniesienia odwołania.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857)